Dân gian có câu “Trai mùng một, gái hôm rằm. Nuôi thì nuôi vậy nhưng căm dạ này”, ám chỉ những trẻ sinh vào ngày mùng một hoặc rằm thường khó nuôi, tính khí khác thường. Vậy thực hư quan niệm này ra sao?
Contents
Nguồn Gốc Quan Niệm “Trai Mùng Một, Gái Hôm Rằm”
Tiến sĩ Nguyễn Ánh Hồng, giảng viên khoa Văn hóa phát triển, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, chia sẻ câu chuyện về em gái mình sinh đúng đêm rằm năm 1974. Bà kể rằng em gái có tính cách mạnh mẽ, bướng bỉnh, khác biệt so với những người con gái khác. Tuy nhiên, theo nghiên cứu của bà, quan niệm “trai mùng một, gái hôm rằm khó nuôi” không hoàn toàn chính xác. Nó chỉ đúng với trẻ sinh vào ban đêm của những ngày này. Sự nhầm lẫn này có thể xuất phát từ những câu chuyện dân gian ly kỳ, bí ẩn về ma cà rồng và chu kỳ mặt trăng. Ngày mùng một và rằm đánh dấu sự bắt đầu và đỉnh điểm của chu kỳ trăng, nên người ta gán cho những người sinh vào hai đêm này những câu chuyện huyền bí.
Ảnh Hưởng Của Mặt Trăng
Tiến sĩ Vũ Thế Khanh, Tổng Giám đốc Liên hiệp Khoa học Công nghệ Tin học ứng dụng (UIA), giải thích mối liên hệ giữa việc sinh con trai đêm mùng một, con gái đêm rằm với sức hút của mặt trăng và thủy triều. Sức hút của mặt trăng gây ra “thủy triều sinh học” trong cơ thể, ảnh hưởng đến chất lỏng và có thể gây kích thích thần kinh, rối loạn, mất thăng bằng. Điều này có thể làm trầm trọng thêm các chứng bệnh thần kinh và tạo ra những biến đổi sinh học đặc biệt ở những người sinh vào hai đêm này.
Vai Trò Của Quan Niệm Và Nuôi Dạy
Ông Doãn Phú, Trung tâm Nghiên cứu Tiềm năng Con người, cho rằng quan niệm dân gian cũng có cơ sở khoa học khi xét đến mối quan hệ giữa ánh trăng và thủy triều. Tuy nhiên, yếu tố chính ảnh hưởng đến tính cách của trẻ sinh vào hai đêm này là quan niệm tồn tại hàng trăm năm nay. Vào mùng một, rằm, người Việt thường đi lễ chùa, thờ cúng tổ tiên. Trẻ sinh vào những ngày này được coi là “lộc”, cần được chăm sóc chu đáo để không phạm thánh thần. Vì vậy, những trẻ này thường được nuông chiều hơn, dễ hình thành tính ỷ lại, coi mình là trung tâm.
Can Thiệp Y Học Và Giáo Dục
Nhiều gia đình hiện nay chọn ngày giờ sinh cho con, tránh “trai mùng một, gái hôm rằm” để dễ nuôi dạy. Tuy nhiên, theo tiến sĩ Vũ Thế Khanh, việc can thiệp y học chỉ là một phần. Quan trọng nhất vẫn là cách cha mẹ giáo dục con cái, tránh nuông chiều quá mức. Tiến sĩ Nguyễn Ánh Hồng cũng đồng tình, cho rằng dù trẻ sinh vào ngày giờ nào, sự giáo dục, quan tâm của gia đình mới là yếu tố quyết định sự phát triển hài hòa về thể chất và tâm hồn.
Kết Luận
Quan niệm “trai mùng một, gái hôm rằm” có một phần dựa trên cơ sở khoa học về ảnh hưởng của mặt trăng, nhưng phần lớn đến từ quan niệm dân gian và cách nuôi dạy. Việc cha mẹ quan tâm, giáo dục đúng cách mới là yếu tố quyết định đến tính cách và sự phát triển của trẻ, chứ không nên đổ lỗi hoàn toàn cho ngày sinh.